گزارش آماری نقض حقوق پیروان ادیان، آبانماه 1403
تهیه وتنظیم گزارشات : سعید بهشتی متین، صدرا مجیب یزدانی، شراره هادیزاده رئیسی
تنظیم نمودار آماری : کریم ناصری
ماده 18 اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهرهمند شود. این حق متضمن آزادی تغییرمذهب یا عقیده و ایمان میباشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است. هرکس میتواند از این حقوق یا مجتمعاً بهطور خصوصی یا بهطور عمومی برخوردار باشد.
ماده 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر انسانی محق به آزادی عقیده و بیان است؛ و این حق شامل آزادی داشتن باور و عقیده ای بدون نگرانی از مداخله و مزاحمت، و حق جستجو، دریافت و انتشار اطلاعات و افکار از طریق هر رسانه ای بدون ملاحظات مرزی است.
گزارش پیش رو دربردارنده اطلاعات آماری نقض حقوق پیروان سایر ادیان در ایران تا پایان مرداد ماه 1403 شمسی است. این گزارش به صورت آماری-تحلیلی ارائه میشود، مسلماً به دلیل عدم اجازه دولت ایران به مدافعان حقوق بشر جهت فعالیت به خصوص در حوزه گزارشگری نقض حقوق بشر و همینطور ممانعت از گردش آزاد اطلاعات و بالطبع به رسمیت نشناختن حوزه مستقل در فعالیتهای مدنی از سوی دولت ایران، در حال حاضر مسئله گزارشگری، امری دشوار و خطیر با محدودییتهای فراوان در ایران محسوب میشود.
فشار بر پیروان سایر ادیان همچنان ادامه دارد :
جمهوری اسلامی ایران و سران آن اعتقاد دارند که برخی از گروههای مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آنها ممکن است وفاداری به نظام را دچار چالش کند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیتهای مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر قرار دادهاند.بازداشتها و خشونتهای هدفمند ارگانهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی ایران همچنان متوجه پیروان سایر ادیان در ایران است. این دسته از شهروندان به دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم میشوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحتفشارهای بیشتری قرار دارند، آنها از انجام مناسک دینی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هماکنون تنی چند از رهبران این آئین که امور بهاییان را در این کشور اداره میکردند، در زندانهای اوین و رجایی شهر به سر میبرند و دهها تن از پیروان آن نیز در زندانهای کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبسهای طولانی شدهاند. ادیان و مذاهب رسمی هم چون مسیحیان نیز با محدودییتهای زیادی مواجه هستند، جمهوری اسلامی ایران تنها عبادت مسیحیان عاشوری، ارمنی و کلدانی را که مسیحی هستند، به رسمیت میشناسد، تبلیغ آئین برای ایرانیان از سوی ایشان جرم تلقی میشود. کسانی که فارس زبان هستند از ورود به کلیساها منع میشوند و کلیساها وظیفه دارند اسامی اعضای خود به همراه کپی کارت ملی آنها را به وزارت اطللاعات ارائه دهند ، توزیع کتب مقدس در کتابفروشی ها ممنوع میباشد . ماده ۱۳ و ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مسیحیت را به رسمیت میشناسد و به مسیحیان حق عبادت و ایجاد انجمن را داده است اما برخورد با مسیحیان پروتستان که معتقد به بشارت به دین خود هستند کماکان وجود دارد و کلیساهای خانگی با سرکوب گسترده مواجه هستند. تبعیض مذهبی در مورد مسلمانان سنی نیز اعمال میشود، آنها که اکثراً در مناطق حاشیهای کشور زندگی میکنند، از حق ساخت مسجد و برگزاری آئین مذهبی ازجمله نماز عید فطر و قربان در مناطق مرکزی هم چون تهران محروم هستند. حتی در مواردی گزارش تخریب نمازخانههای اهل سنت هم گزارش شده است و این گروه از افراد با اعدام و بازداشت و آزار و اذیت هایی مواجه هستند حتی آنها از استخدام در ادارات دولتی و تصدی سمت هم منع هستند که نمونه بارز آن انتخاب بیژن ذوالفقار نصب به سمت وزیر ورزش در دولت حسن روحانی بوده که به خاطر اهل تسنن بودن وی از مجلس رای اعتماد نگرفت.
اهل سنت:
اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تکتک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواستهای زیاده خواهانه نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی میشود.زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را میگذرانند و بصورت مدام از سوی مأموران زندان به دلیل عقیدهشان مورد بیاحترامی قرار میگیرند.اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار میدهد. با این حال در کنار سایر پیروان ادیان در ایران که این ماده قانون اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از ۳ دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علیرغم اینکه مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیتهای کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهرهمندی برابر از فرصتها و امکانات محروم هستند، همینطور با موانع و محدودییتهای جدی برای تبلیغ باورهای خود و بجا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبهرو هستند.
در این ماه :
حکم اعدام چهار زندانی سنی مذهب به اجرای احکام دادسرای امنیت تهران ارسال شد
حکم اعدام چهار زندانی سنی مذهب به نامهای عیدو شهبخش، عبدالغنی شهبخش، عبدالرحیم قنبر زهی گرگیج (رحیم میربلوچ) و سلیمان شهبخش، متعاقب رسیدگی های قضایی سرشار از ابهام، در نهایت توسط شعبه ۳۲ دیوان عالی کشور تایید شده و پرونده آنها به شعبه یکم اجرای احکام دادسرای امنیت تهران ارجاع شد. این افراد که در زندان قزلحصار کرج بسر میبرند، پیشتر به اتهام بغی، توسط شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به اعدام محکوم شده بودند. (هرانا ,3 آبان 1403)
زاهدان؛ احضار و بازجویی یکی از مسئولان مسجد مکی
خدارحم حسنزهی، از اعضای انتظامات مسجد مکی زاهدان توسط اداره اطلاعات این شهر احضار و مورد بازجویی قرار گرفت. تاکنون از دلایل احضار این شهروند اطلاعی حاصل نشده است. (هرانا ,4 آبان 1403)
ضربوشتم یک معلم اهل سنت و خانواده وی به دست نیروهای انتظامی
خانواده مولوی علیرضا اصغری، معلم اخراجی اهل سنت، که پس از اعتراضات سراسری، از ادامه تدریس منع شده بود، خبر دادند که چندی پیش این معلم و خانوادهاش به دست نیروهای انتظامی و یگان ویژه مورد ضربوشتم قرار گرفتهاند. پس از حضور ماموران انتظامی برای تعریض زمین پدری خانواده علیرضا اصغری، معلم ممنوعالتدریس شده، در بیرجند، با اعضای این خانواده درگیر شده و ابتدا مادر این خانواده را مجروح کرده و پس از دستگیری دو برادر دیگر، با ضربوشتم علیرضا اصغری، سر و دست این معلم را شکستند. (رکنا,11 آبان 1403)
برای دومین بار در یک ماه؛ احضار و بازجویی مسئول انتظامات مسجد مکی زاهدان
خدارحم حسنزهی، از اعضای انتظامات مسجد مکی زاهدان برای دومین بار در ماه اخیر توسط اداره اطلاعات این شهر احضار و مورد بازجویی قرار گرفت.آقای حسن زهی پس از احضار و حضور در این نهاد امنیتی به مدت چهار ساعت و نیم مورد بازجویی قرار گرفته است. نیروهای امنیتی از این شهروند خواستند که از سمتش در مسجد مکی کناره گیری کند. (حالوش ,11 آبان 1403)
یکی از مسئولان مسجد مکی زاهدان احضار و بازجویی شد
محمدنور سالازهی، از اعضای انتظامات مسجد مکی زاهدان توسط اداره اطلاعات این شهر احضار و مورد بازجویی قرار گرفت.تاکنون از دلایل احضار این شهروند اطلاعی حاصل نشده است. (هرانا ,13 آبان 1403)
زاهدان، احضار و بازداشت امام جمعه اهل سنت میرجاوه در دادسرای ویژه روحانیت زاهدان
روز بنجشنبە ١٧ آبان ١٤٠٣(٧ نوامبر٢٠٢٤)، مولانا حافظ عبدالقهار میربلوچ زهی، امام جمعه اهل سنت میرجاوه پس از احضار و مراجعه به شعبه ۱ دادسرای ویژه روحانیت در زاهدان بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شد. نیروهای امنیتی به همراهان او که بیرون دادسرا منتظر بودند، اعلام کردند که: «بروید، او مهمان ما است.تا زمان تنظیم این گزارش، اطلاع دقیقی از دلایل بازداشت، اتهامات انتسابی، محل نگهداری و سرنوشت این شهروند در دسترس نیست.(هه نگاو ۱۷ آبان ۱۴۰۳)
مولوی عبدالقهار میربلوچزهی آزاد شد
روز ۲۱ آبان ۱۴۰۳، عبدالقهار میربلوچزهی، امام جمعه سابق میرجاوه پس از ۵ روز از بازداشتگاه اطلاعات سپاه زاهدان آزاد شد.عبدالقهار میربلوچزهی اخیراً توسط دادسرای زاهدان از سمت امام جمعه میرجاوه عزل شده است که وی به این اقدام اعتراض کرده است.(هرانا ۲۱ آبان ۱۴۰۳)
زاهدان, احضار و بازجویی یک روحانی اهل سنت توسط دادگاه ویژه روحانیت
اسماعیل ملازایی، روحانی اهل سنت ساکن زاهدان، به دادگاه ویژه روحانیت احضار شد و مورد بازجویی قرار گرفت. احضار و بازجویی آقای ملازایی برای دومین مرتبه طی چند روز صورت گرفته است. تبلیغ علیه نظام از جمله اتهامات مطروحه علیه او است.او همچنین در جریان بازجویی های صورت گرفته از بابت مواردی همچون تاسیس درمانگاه داخلی حوزه مکی و اقدام به درمان معترضان آسیب دیده و همچنین دستور به ساخت کلیپ خلاف واقع از جمعه خونین زاهدان، به دفاع از خود پرداخته است.(هرانا ۲۱ آبان ۱۴۰۳)
میرجاوە، گزارشی از بازداشت با توسل به خشونت سید رخشانی روحانی اهل سنت بلوچ
روز پنجشنبه ١٧ آبان ١٤٠٣(٧ نوامبر ٢٠٢٤)، یک روحانی اهل سنت بلوچ بهنام سید رخشانی، از اساتید مدرسه دینی میرجاوه، در جریان هجوم نیروهای اطلاعات سپاه به منزل خود با توسل به خشونت و بدون ارائه هرگونه برگه قضایی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده است.تا زمان تنظیم این خبر، اطلاع دقیقی از دلایل بازداشت و اتهامات وارده و همچنین سرنوشت و محل نگهداری این روحانی اهل سنت بلوچ کە پدر سە فرزند نیز میباشد در دسترس نیست.(ههنگاو ۲۳ آبان ۱۴۰۳)
زابل، گزارشی از بازداشت و بی خبری از سرنوشت صفیالله سنجرانی، طلبه اهل سنت بلوچ
روز پنجشنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۳صفیالله سنجرانی، طلبه ۱۹ساله اهل سنت بلوچ و از طلاب حوزه علمیه عظیمآباد لوتک، توسط نیروهای ادارە اطلاعات بازداشت شده و تاکنون اطلاعی از سرنوشت وی در دسترس نیست.نیروهای اداره اطلاعات، بدون ارائه حکم قضایی، صفیالله را به دلیل نداشتن مدارک شناسایی از اتوبوس محور زابل به نهبندان بازداشت کرده و پیگیریهای خانواده این شهروند، تاکنون بینتیجه مانده و نهادهای امنیتی از ارائه هرگونه پاسخ روشنی در این خصوص به خانواده وی خودداری کردهاند.(ههنگاو ۲۴ آبان ۱۴۰۳)
رد مرز یکمولوی بازداشتشده بلوچ توسط اطلاعات سپاه پس از هجده روز بازداشت و بیخبری در میرجاوه
روز پنجشنبه ۲۴ آبان ماه ۱۴۰۳، یک مولوی اهل سنت بلوچ به نام سید آقا اسحاق زهی استاد مدرسه دینی توحید در میرجاوه که در ۶ آبان ماه پس از یورش نیروهای اطلاعات سپاه به منزل مسکونی وی، بدون نشان دادن حکم قضایی، او را با خشونت و ضرب و شتم، بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کرده بودند، پس از هیجده روز به افغانستان رد مرز شد.وی در مدت بازداشت اجازه تماس با خانواده خود رانداشته وسه فرزند دارد که دونفر آنها به تالاسمی دچار هستند ونیاز دارند هر ماه برای تزریق خون به مراکز درمانی مراجعه کنند که نبود پدر سلامتی آنها رانیز به خطر انداخته(حال وش ۲۵ آبان ۱۴۰۳)
احضار و بازجویی ۴ روحانی اهل سنت توسط اطلاعات سپاه زاهدان
یحیی کهرازهی، عیسی ریگی، الله رسان ریگی و بهروز میربلوچزهی روحانیون اهل سنت به اطلاعات سپاه زاهدان احضار و مورد بازجویی قرار گرفتند. این شهروندان پس از چند ساعت بازجویی، آزاد شدند. به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از کمپین فعالین بلوچ، روز یکشنبه ۲۷ آبان ۱۴۰۳، یحیی کهرازهی، عیسی ریگی، الله رسان ریگی و بهروز میربلوچزهی، چهار روحانی اهل سنت به اطلاعات سپاه زاهدان احضار شدند. از اتهامات مطروحه علیه این افراد اطلاعی در دست نیست. در این گزارش آمده است، حمایت این روحانیون اهل سنت از عبدالقهار میربلوچ زهی امام جمعه اهل سنت میرجاوه، از دلایل احضار آنها بوده است. یحیی کهرازهی فرزند مولوی سید محمد، عیسی ریگی فرزند محمدگل، الله رسان ریگی فرزند محمدگل و همچنین بهروز میربلوچزهی فرزند مراد و یکی از اعضای انتظامات مسجد جامع میرجاوه است.( خبرگزاری هرانا. 27 آبان1403)
دو روحانی اهل سنت توسط اطلاعات سپاه زاهدان احضار و بازجویی شدند
یونس ریگی و اقبال ریگی، روحانیون اهل سنت به اطلاعات سپاه زاهدان احضار و مورد بازجویی قرار گرفتند. این شهروندان پس از چند ساعت بازجویی، آزاد شدند. به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از کمپین فعالین بلوچ، روز دوشنبه ۲۸ آبان ماه، یونس ریگی و اقبال ریگی، دو روحانی اهل سنت به اطلاعات سپاه زاهدان احضار شدند. این دو روحانی اهل سنت پس از احضار مورد بازجویی قرار گرفته و نهایتا پس از چند ساعت، آزاد شدند. حمایت این روحانیون از عبدالقهار میربلوچ زهی امام جمعه اهل سنت میرجاوه، از دلایل احضار آنها عنوان شده است. یونس ریگی (بندهی)، فرزند رسول و اقبال ریگی (بندهی) هر دو ساکن میرجاوه هستند.( رادیوفردا.28 آبان1403)
محمدامین مرادزهی آزاد شد
محمدامین مرادزهی، روحانی اهل سنت ساکن خاش با تامین قرار کیفری از زندان زاهدان آزاد شد. آزادی آقای مرادزهی پس از گذشت نزدیک به سه ماه از زمان بازداشت، روز یکشنبه ۲۷ آبان ماه با تامین قرار کیفری از زندان زاهدان صورت گرفته است. وی پیشتر در تاریخ ۱ شهریورماه، توسط ماموران اطلاعات سپاه در خاش بازداشت شد. تاکنون از اتهامات مطروحه علیه این شهروند اطلاعی حاصل نشده است. محمدامین مرادزهی، فرزند مولوی عبدالرحیم، متاهل، پدر پنج فرزند و داماد مولوی عبدالمجید مرادزهی است.( خبرگزاری هرانا.28 آبان1403)
بهائیان:
ایران، کشوری که در آن بهائیان زیادی زندگی میکنند، آئین بهایی هنوز یک در ایران «فرقه مرتد» تلقی میشود. . این مشهور است که بهاییان به دنبال صلح هستند، قدرت سیاسی نمیخواهند و تهدید امنیتی ایجاد نمیکنند. با این حال جمهوری اسلامی ایران آنها را تحت تعقیب قرار میدهد. از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ میلادی تاکنون، بهاییان به طور سامانمند و روشمند از دسترسی به تحصیلات عالی و همچنین حق اشتغال محروم بودهاند؛و اگر پیگیر حق از دست رفته خود باشند با اتهامات واهی و زندان و تهدید مواجه میگیرند و همواره درمعرض دستگیریهای بدون مجوز قانونی و حبس قرار گرفتهاند. بهائیان هرگز قادر نبودهاند به طور علنی از تعالیم دینی خود پیروی کنند. آنها تقریباً در تمام مراحل زندگی مورد بدرفتاری قرار میگیرند.انتقال دانش و تجربه بشری، جز از طریق آموزش امکانپذیر نیست و به همین دلیل حق تحصیل یکی از حقوق بنیادی بشر در مواد ۲۶ و ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بند ۲ ماده ۱۹ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و مواد ۱۳ ، ۱۴ و ۱۵ میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که همگی بر حق تحصیل بدون هیچ نوع تبعیض از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی و یا هر عقیده مردادگر یا اصل و منشأ ملی یا اجتماعی، دارایی، نسب یا هر وضعیت مردادگر شناختهشده و بر آن تأکید شده و دولت ایران موظف است تمامی امکانات و تسهیلات لازم را برای ایجاد شرایط مناسب جهت بهره مندی همه شهروندان از این حق طبیعی فراهم کند و کلیه موانعی را که در اثر شرایط خاص جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در مسیر رسیدن شهروندان به این حق قرار میگیرد، مرتفع سازند.ممانعت از کسبوکار بهاییان یکی دیگر از فشارها و آزار و اذیتهایی است که بهاییان با آن مواجه هستند، پلیس اداره اماکن که وابسته به نیروی انتظامی است در نقاط مختلف کشور که سرکشی ماهانه به محل کسب شهروندان دارند، در اکثر مواقع محل کسب بهاییان را به دلیل عدم اجازه کسب، پلمپ میکنند.
در این ماه :
دو شهروند بهائی در بابل به حبس و مجازات های تکمیلی محکوم شدند
بر اساس حکمی که توسط شعبه اول دادگاه انقلاب بابل صادر و امروز به این شهروندان ابلاغ شده، سوزان عید محمدزادگان و نیوشا بدیعی ثابت از بابت اتهام ماده ۵۰۰ مکرر یعنی فعالیت آموزشی و یا تبلیغی انحرافی مغایر و یا مخل به شرع مقدس اسلام، هر کدام به پنج سال حبس با احتساب ایام بازداشت قبلی و ۱۸ ماه ممنوعیت از هر گونه فعالیت آموزشی و پرورشی، محکوم شده اند. سوزان عید محمدزادگان و نیوشا بدیعی ثابت در تاریخ ۲۴ مردادماه ۱۴۰۲، توسط نیروهای امنیتی بدون ارائه حکم قضایی در منزل خانم عید محمدزادگان در بابل بازداشت شدند. (هرانا ,2 آبان 1403)
کارشناسان سازمان ملل متحد سرکوب زنان بهائی در ایران را محکوم کردند
هجده گزارشگر و کارشناس سازمان ملل متحد در بیانیهای مشترک، سرکوب و آزار و اذیت زنان بهائی در ایران را به شدت محکوم کردند. این کارشناسان خواستار پایان دادن به این اقدامات تبعیضآمیز و آزادی فوری زندانیان بهائی شدند.در بخشی از این بیانیه آمده است که زنان بهائی هم به دلیل جنسیت و هم به دلیل اعتقاد دینی خود، با سرکوب مضاعفی روبرو هستند و حکومت ایران از روشهای مختلفی مانند بازداشت خودسرانه، احکام سنگین زندان، تفتیش منازل و مصادره اموال برای فشار بر آنان استفاده میکند. (رادیوفردا ,2 آبان 1403)
بهائیان کرمان؛ پریدخت شجاعی جهت تحمل حبس احضار شد و چهار تن دیگر تبرئه شدند
پریدخت شجاعی باغینی، شهروند بهائی ساکن کرمان، جهت اجرای حکم دو سال و یک ماه حبس خود به شعبه اجرای احکام زندان کرمان احضار شد. فواد شاکر ارکانی، شهرام فلاح، یکتا فلاح و بهنام پور احمری چهار شهروند بهائی دیگر که در پرونده مشترک با خانم شجاعی محاکمه شده بودند، در دادگاه تجدیدنظر از اتهامات انتسابی تبرئه شدند. (هرانا ,3 آبان 1403)
بهراد آذرگان، موزیسین بهائی به ۱۱ سال حبس محکوم شد
بهراد آذرگان، موزیسین بهائی ساکن تهران، توسط دادگاه انقلاب این شهر به ۱۱ سال حبس و ضبط اموال توقیفی محکوم شده است.براساس حکمی که توسط شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی صلواتی صادر و روز شنبه پنج آبان به وکیل آقای آذرگان ابلاغ شده است، وی از بابت اتهام فعالیت آموزشی یا تبلیغی انحرافی مغایر یا مخل به شرع مقدس اسلام در قالب فرقه، گروه، جمعیت یا مانند آن به پنج سال حبس، عضویت در گروههای مخالف نظام به چهار سال حبس و نشر اکاذیب به دو سال حبس محکوم شده است. همچنین بر اساس رای دادگاه، اموالی که در زمان تفتیش منزل این شهروند بهائی توسط ماموران توقیف شده بود، به نفع دولت ضبط خواهد شد. (صدای آمریکا ,8 آبان 1403)
شیراز؛ تداوم بازداشت محبوب حبیبی، شهروند بهائی
محبوب حبیبی، از بهائیان شیراز، علیرغم گذشت بیش از یک ماه از زمان بازداشت، کماکان به صورت بلاتکلیف در بازداشتگاه اداره اطلاعات این شهر موسوم به پلاک ۱۰۰ بسر میبرد. تاکنون آزادی این شهروند با قید وثیقه ممکن نشده است. (هرانا ,10 آبان 1403)
ولی الله قدمیان، شهروند بهائی ۶۷ ساله به زندان بازگشت
ولیالله قدمیان، شهروند بهایی ۶۷ ساله محبوس در زندان اوین که جهت درمان به مرخصی اعزام شده بود، در پی عدم تمدید آن به زندان بازگشت.آقای قدمیان که از تب و لرز و علائمی مشکوک به سل یا ذاتالریه رنج میبرد، در تاریخ ۳۰ مهرماه ۱۴۰۳، به مرخصی درمانی اعزام شده بود. با این حال، روز چهارشنبه ۹ آبانماه ۱۴۰۳، وی علیرغم ضعف شدید و توصیه پزشک مبنی بر نیاز به حداقل دو هفته استراحت و دوری از محیطهای بسته، به دلیل عدم تمدید مرخصی درمانی به زندان بازگردانده شد. (هرانا ,13 آبان 1403)
محل کسب سه شهروند بهائی در قائمشهر پلمب شد
روز یکشنبه ۱۳ آبان محل کسب سه شهروند بهائی در شهرستان قائمشهر توسط ماموران اداره اماکن این شهر پلمب شد. پلمب محل کسب این شهروندان به دنبال تعطیلی دو روزه مذهبی بهائیان صورت گرفته است.عینکسازی سهراب لقاییآذر، تعمیرگاه یخچالفریزر کامران بابایی و لوازمالتحریر متعلق به کامران عابدینی بوده است پلمب محل کسب بهائیان به بهانه های مختلف در ایران پیش از این نیز مسبوق به سابقه است.لازم به ذکر است که طبق ماده ۲۸ قانون نظام صنفی صاحبین واحد صنفی میتوانند ۱۵ روز در سال را بدون اطلاع به واحد صنفی تعطیل کنند.(صدای آمریکا ۱۵ آبان ۱۴۰۳ )
بازداشت سه شهروند بهائی در تیران اصفهان
روز شنبه ۱۲ آبان که یکی از اعیاد بهائیان بودنیروهای امنیتی با ورود به منزل یکی از بهائیان در روستای محمدیه از توابع تیران در استان اصفهان تمام مردان بهائی حاضر در این منزل، شامل ۱۱ نفر را بازداشت کردند.بر این اساس چند روز بعد هشت نفر از افراد بازداشتشده آزاد شدهاند اما رشید، پارسا و پدرام دهقانی که در این روز ازتهران به این شهر مسافرت کرده بودندهنوز در بازداشت به سر میبرند و از وضعیت و دلیل ادامهٔ بازداشت آنها اطلاعی در دست نیست.(رادیو فردا ۱۸ آبان ۱۴۰۳)
انتقاد دو نهاد حقوق بشری و بهائی از جمهوری اسلامی برای سرکوب بهائیان
کمپین حقوق بشر ایران و جامعه جهانی بهائی روز پنجشنبه ۱۷ آبان در بیانیه مشترکی از جمهوری اسلامی برای سرکوب جامعه بهائی از طریق بازداشتهای بیشتر بهائیان، به ویژه زنان بهائی، انتقاد کردند.در این بیانیه همچنین اشاره شده که رهبران بهائیان دستگیر وآنها را از تحصیل وکسب وکار منع کرده وبیش از هزارتن آنها با احکام دادگاه ومحکومیت های طولانی مواجه هستندوجمهوری اسلامی میخواهدآنها را بخاطر تمایل بعمل به ایمان خودمحو کند.( صدای آمریکا ۱۸ آبان ۱۴۰۳)
وحید معصومی، شهروند بهائی در شیراز بازداشت شد
روز یکشنبه ۲۰ آبان ماه، آقای معصومی هنگام خروج از منزل، توسط نیروهای اداره اطلاعات بازداشت و به بازداشتگاه این نهاد امنیتی که به پلاک ۱۰۰ موسوم است، منتقل شد. ماموران ضمن تفتیش خودرو و منزل آقای معصومی، شماری از وسایل شخصی او و خانواده این شهروند بهائی از جمله لوازم الکترونیکی، کتابها و تعدادی عکس را ضبط کردند.تا لحظه تنظیم این گزارش، از اتهامات مطروحه علیه آقای معصومی اطلاعی حاصل نشده است.(هرانا ۲۰ آبان ۱۴۰۳)
محبوب حبیبی، شهروند بهائی از بازداشتگاه اداره اطلاعات شیراز آزاد شد
محبوب حبیبی، شهروند بهائی روز ۲۰ آبان ۱۴۰۳ با قرار تامین کیفری از بازداشتگاه اداره اطلاعات شیراز موسوم به پلاک ۱۰۰ آزاد شد.وی در تاریخ ۷ مهرماه سال جاری، توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به بازداشتگاه پلاک ۱۰۰ منتقل شد. ودر شعبه ۱۴ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب شیراز مورد تفهیم اتهام قرار گرفت. آقای حبیبی با اتهاماتی از جمله تبلیغ علیه نظام مواجه است.(هرانا ۲۰ آبان ۱۴۰۳)
گزارشی از بازداشت چهار شهروند بهایی در شیراز
روزهای ۲۰ و۲۱ آبان ۱۴۰۳ دستکم چهار شهروند بهایی از جمله دو زن به نامهای الهام حقیقتجو، رزیتا اسلامی، وحید ثابت و وحید معصومی توسط نیروهای اداره اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در شهر شیراز، مرکز استان فارس بازداشت شده وبه بازداشتگاه پلاک ۱۰۰ منتقل شدند،لازم به ذکر است که نیروهای اطلاعات در هنگام بازداشت اقدام به تفتیش منازل آنها وضبط وسایل الکترونیکی وشخصی این افراد کرده اند. (ههنگاو ۲۱ آبان ۱۴۰۳)
جلسه دادگاه رسیدگی به اتهام مژگان سلمان زاده برگزار شد
جلسه دادگاه رسیدگی به اتهام مژگان سلمان زاده، شهروند بهائی ساکن تهران درتاریخ ۵ آبان ۱۴۰۳در شعبه اول دادگاه انقلاب ماکو برگزار شد.در جریان این جلسه خانم سلمان زاده از بابت اتهام انتسابی مطابق بند دوم ماده ۵۰۰ مکرر قانون مجازات اسلامی، مبنی بر فعالیت آموزشی و یا تبلیغی انحرافی مغایر و یا مخل به شرع مقدس اسلام، به دفاع از خود پرداخت.وی در تاریخ ۱۴ تیرماه سال جاری، در شهر ماکو توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد و پس از انتقال به زندان ارومیه، نهایتاً در تاریخ ۱۴ مهرماه با تودیع وثیقه آزاد شد.(هرانا ۲۵ آبان ۱۴۰۳)
پذیرش درخواست اعاده دادرسی؛ سه زن بهائی در مشهد با توقف اجرای حکم آزاد شدند
رویا ملکوتی، آزیتا فروغی و نسیم ثابتی، سه شهروند بهائی ساکن مشهد، پس از پذیرفته شدن درخواست اعاده دادرسی پرونده در دیوان عالی کشور، با توقف اجرای حکم حبس از زندان وکیل آباد مشهد آزاد شدند. یک منبع مطلع نزدیک به خانواده یکی از این شهروندان بهائی در این خصوص به هرانا گفت: “اخیرا درخواست اعاده دادرسی پرونده خانمها ملکوتی، فروغی و ثابتی توسط شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور پذیرفته شده و برای رسیدگی مجدد به شعبه ۵ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی ارجاع داده شد. نهایتا به دستور این شعبه، اجرای احکام این زندانیان موقتا متوقف و با صدور قرار تأمین کفالت (جواز کسب) آزاد شدند.” پیشتر در مرداد ماه سال گذشته این سه شهروند به همراه شش زن بهائی دیگر به دادسرای ناحیه ۹ مشهد احضار شدند. خانم ملکوتی پس از حضور در دادسرا، بازداشت و به زندان منتقل شد. چندی بعد پس از برگزاری دادگاه بدوی و دادگاه تجدیدنظر، بر اساس احکام صادره خانم ملکوتی به شش سال و هشت ماه حبس و خانم فروغی و خانم ثابتی به همراه دو شهروند دیگر به نام های رویا قانع عزآبادی و سهیلا احمدی هرکدام به سه سال و هشت ماه حبس محکوم شدند.( خبرگزاری هرانا،26 آبان1403)
دادگاه هرمزگان؛ دیه به خانواده عطاالله رضوانی به دلیل بهائی بودن تعلق نمیگیرد
پس از ۱۱ سال از قتل عطاالله رضوانی، شهروند بهائی، دادگاه کیفری یک ویژه نوجوانان استان هرمزگان با تأیید وقوع قتل عمدی، درخواست خانواده وی برای پرداخت دیه از صندوق بیتالمال را به دلیل بهائی بودن مقتول رد کرد. عطاالله رضوانی، شهروند بهائی، در شهریور سال ۱۳۹۲ در شهرستان بندرعباس به ضرب گلوله افراد ناشناس به قتل رسید. با وجود شواهد ارائه شده توسط مرجع انتظامی و نظریه پزشکی قانونی که دلالت بر وقوع قتل عمد داشت، پرونده در سال ۱۴۰۰ جهت رسیدگی مجدد به شعبه ۶ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان بندرعباس ارسال شد. چندی بعد پرونده با صدور قرار منع تعقیب مختومه شد. دادگاه در تاریخ ۱ آبان ۱۴۰۲ با صدور دادنامهای وقوع قتل عمدی را تأیید کرد، اما با استناد به ماده ۵۵۴ قانون مجازات اسلامی و اصل ۱۳ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به دلیل اینکه بهائیت در زمره ادیان رسمی شناختهشده در قانون اساسی نیست، درخواست خانواده مقتول برای پرداخت دیه از صندوق بیتالمال را رد کرد. این حکم، ضمن تأیید وقوع قتل عمدی، نشاندهنده تبعیض آشکار علیه خانواده مقتول است که صرفاً به دلیل باورهای دینی از حقوق قانونی خود محروم شدهاند.( ایرانوایر. 27 آبان1403)
مسیحیان:
جمهوری اسلامی ایران کمر به نابودی مسیحیت بسته است، واقعیتی است تلخ در مورد جفا بر مسیحیان ایران؛ مسیحیانی که به خاطر دگراندیشی و تغییر دین از سوی جمهوری اسلامی ایران مورد اتهام و محکومیت قرار میگیرند. جفا بر مسیحیان در ایران رو به رشد است و روزانه مسیحیان بسیاری مورد آزار و اذیت قرار میگیرند. در جمهوری اسلامی ایران تعداد بیشماری از مسیحیان به خاطر تغییر دین و فعالیتهای مذهبیشان زندانیشده، مورد اتهام و محکومیت قرار میگیرند. در حال حاضر بر اساس گزارش سازمانهای مدافع حقوق مسیحیان در ایران گفته میشود تعداد زیادی از مسیحیان شناختهشده تنها به جرمهایی نظیر اقدامات بشارتی و یا آموزش و پخش انجیل در زندان به سر میبرند و یا دیگر شهروندان مسیحی با عناوین جاسوسی محکوم میشوند و بسیاری از نوکیشان مسیحی تحت جفا قرارگرفته و با ضربات شلاق به جرم روزهخواری و شرب خمر در مراسم عشاء ربانی یا شکنجه و آزار در سلول خود در زندانهای ایران مواجه شده و بعضاً حتی تهدید به مرگ شدهاند. فشار دستگاههای امنیتی و قضایی بر کلیساها همچنان ادامه دارد و در ادامه سلسله محدودیتهای اعمالشده از سوی مسئولان امنیتی، کلیساهای تبشیری رسمی، کلیسای جماعت ربانی مرکز در تهران، کلیسای پروتستان عمانوئیل، کلیسای انجیلی پطرس واقع در تهران و … یا به اجبار تن به همکاری با نهادهای امنیتی و تن دادن به خواستههای آنان مبنی بر افشای فهرست اعضای این کلیساها به همراه سایر مشخصات ایشان منجمله شماره ملی، بستن درهای خود را به روی ایمان داران و نوکیشان مسیحی فارسیزبان و عدم برگزاری مراسم به زبان فارسی دادهاند و یا به کل تعطیل و رهبران آنان مانند روبرت آسریان دستگیر و با احکام غیرمنصفانه و بلندمدت مواجه شدهاند. حتی کلیساها از پذیرش فارسی زبانان خودداری میکنند و باید مراسم خود را به زبان غیر از فارسی برگزار نمایند . صدور احکام حبس برای مسیحیان ایران همچنان ادامه دارد؛ با اینکه در قانون اساسی ایران آزادی دینی مسیحیان، کلیمیان و زرتشتیان به رسمیت شناختهشده ولی عملکرد حکومت در برابر تبلیغات مردادنی و اجرای مناسک مذهبی آنان تاکنون نشان داده است که اصول مندرج در قانون اساسی در مورد آزامرداد دین و مذهب و عدم تفتیش عقاید، تنها سرپوشی برای نقض حقوق پیروان سایر ادیان در ایران بوده است. در قانون اساسی ایران مذهب شیعه جعفری تنها مذهب رسمی ایران بوده و ارگانهای مذهبی و امنیتی حکومت ایران تبلیغ اصول و مبانی این امردادان و مذاهب را تهدیدی برای ایدئولوژی غالب حکومتی قلمداد میکنند و این مسئله یکی از عمده دلایلی است که حاکمیت به واسطهی آن، پیروان و مبلغین مسیحیت را سرکوب و با بستن کلیسای آنان، راه را برای تبلیغات دینی این دسته از پیروان ادیان در ایران را سد میکند.
در این ماه :
محکومیت نوکیش مسیحی در کرج به ۱۰ سال زندان
دادگاه انقلاب اسلامی یک نوکیش مسیحی به نام توماج آریانکیا را به ۱۰ سال زندان و دو سال ممنوعیت از فعالیتهای اجتماعی محکوم کرد. بنا بر گزارش وبسایت محبتنیوز که رویدادهای مربوط به شهروندان مسیحی در ایران را دنبال میکند، توماج آریانکیا، شهروند نوکیش مسیحی توسط شعبه سوم دادگاه انقلاب اسلامی کرج که ریاست آن را مصطفی نریمانی به عهده دارد، با اتهام «همکاری با دولتهای متخاصم و عضویت در گروههای معاند نظام جمهوری اسلامی» به حبس بلندمدت محکوم شده است. دولتهای «متخاصم» در ادبیات سیاسی جمهوری اسلامی معمولا به کشورهای غربی و آمریکا و اسرائیل گفته میشود. توماج آریانکیا دوم آبان ۱۴۰۱ ضمن تفتیش خانهاش به دست مأموران اطلاعاتی جمهوری اسلامی بازداشت شد و برخی وسایلش از جمله «کتاب مقدس» او توقیف شد. او مدتی بعد با سپردن پنج میلیارد تومان وثیقه به طور موقت از زندان آزاد شد. در این گزارش همچنین عنوان شده که توماج آریانکیا، در «حزب آزادگان مسیحی، آما» و حزب «پان ایرانیست» عضویت دارد و پیش از این نیز به دلیل فعالیتهای خود توسط نیروهای حکومتی مورد بازخواست قرار گرفته بود.( وبسایت محبت نیوز.27 آبان1403)
پیروان سایر ادیان :
جمهوری اسلامی ایران و سران آن اعتقاد دارند که برخی از گروه های مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آنها ممکن است وفاداری به نظام را دچار چالش کند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیت های مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار داده اند.بازداشت ها و خشونت های هدفمند ارگان های امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی ایران همچنان متوجه پیروان سایر ادیان در ایران است. در ایران دسته از شهروندان به دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم می شوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحت فشارهای بیشتری قرار دارند، آن ها از انجام مناسک مذهبی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هم اکنون تنی چند از رهبران این آئین که امور بهائیان را در این کشور اداره می کردند، در زندان های اوین و رجایی شهر به سر می برند و ده ها تن از پیروان آن نیز در زندان های کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبس های طولانی شده اند. یکی از آیینهای مذهبی در ایران، «یمانی» نام دارد که مدعی زمینهسازی ظهور امام دوازدهم شیعیان است.
در این ماه :
استاد حوزه علمیه: یهودیها اهل خرافات و انحرافی کردن مردم هستند
«سید رضا عمادی»، استاد حوزه علمیه و سخنران مذهبی، یهودیان را «اهل خرافات» خواند و مدعی شد که آنها «بهدنبال اظهار وجود و انحرافی کردن مردم» هستند. وی در گفتوگویی با «پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ»، به سوالاتی درباره احتمال جاسوسی اجنه برای اسراییل پاسخ داد که پیشتر از سوی برخی از روحانیان حکومتی مطرح شده بود. ( سایت کانون دفاع از حقوق بشر در ایران 3 آبان 1403)
آروین قهرمانی اعدام شد
حکم اعدام «آروین قهرمانی»، شهروند یهودی در کرمانشاه که متهم به قتل عمد بود با پافشاری اولیای دم برای اجرای حکم به اجرا درآمد. کریمی، دادستان کرمانشاه اشاره کرده که ۲۱ آبان سال ۱۴۰۱ نزاعی شخصی بین دو نفر در محله فردوسی کرمانشاه رخ میدهد. درگیری به وجود آمده به دلیل اختلاف مالی بوده که منجر به قتل یکی از طرفین درگیری میشود.پیش از آن «سونیا قهرمانی»، مادر آروین، در یک فایل صوتی که در شبکههای اجتماعی از مردم خواسته بود برای لغو حکم اعدام پسرش دعا کنند. (هرانا, 14 آبان 1403)
کرمانشاە، بازداشت و بی خبری از سرنوشت یزدان قنبری، از پیروان آیین یارسان
روز شنبە ٢٨ مهر ١٤٠٣(١٩ اکتبر ٢٠٢٤)، یزدان قنبری، ٢٨ سالە، اهل کرمانشاه و از پیروان آیین یارسان، توسط نیروهای ادارە اطلاعات در این شهر بازداشت و بە مکان نامعلومی منتقل شدە و با گذشت ١٨ روز اطلاعی از سرنوشت وی در دسترس نیست و نهادهای امنیتی از ارائه هرگونه پاسخ روشنی در این خصوص به خانواده وی خودداری کردهاند.تا زمان تنظیم این گزارش، اطلاع دقیقی از دلایل بازداشت، اتهامات انتسابی، محل نگهداری و سرنوشت این شهروند کُرد در دسترس نیست.(ههنگاو ۱۶ آبان ۱۴۰۳)
اختصاصی، خانواده آروین قهرمانی، جوان یهودی، از اعدام او بیخبر بودند
طبق اسنادی که یافت شده است نشان میدهد مقامات قضایی جمهوری اسلامی، خانواده آروین قهرمانی و وکلای مدافع را از اجرای حکم اعدام این جوان یهودی آگاه نکرده بودند.او اولین فرد یهودی بود که در ۳۰ سال گذشته توسط جمهوری اسلامی اعدام شد. فعالان حقوق بشر روند رسیدگی به پرونده آروین قهرمانی را ناعادلانه و آلوده به یهودیستیزی میدانند.مجلس ختم آروین قهرمانی روز چهارشنبه ۱۶ آبان در کنیسه اتحاد کرمانشاه برگزار شد.(صدای امریکا ۱۷ آبان ۱۴۰۳)
نگرانی گزارشگر سازمان ملل دربارهٔ افزایش اعدامها، تبعیض علیه زنان و اقلیتها
روز پنجشنبه، ۱۷ آبان ماه گزارشگر ویژه سازمان ملل مای ساتو، در مصاحبه ای از افزایش شمار اعدامها، نقض آزادی بیان و اجتماع در ایران ابراز نگرانی کرد. وی پیشتر از تبعیض سیستماتیک علیه اقلیتهای دینی و وخیم شدن وضعیت زنان و دختران در ایران صحبت کرده بود.همچنین افزود جمهوری اسلامی «بارها مدافعان حقوق بشر و روزنامه نگاران بازداشتی را متهم به جرایمی در رابطه با امنیت ملی میکند، اتهاماتی که بهطور مبهم تعریف شده است وبهطور نظاممند جامعه مدنی را محدود کرده است.ونوکیشان مسیحی را با اتهامات اقدام علیه امنیت ملی بدون سند راهی زندان کرده ودادگاههای حکومتی، بارها نوکیشان مسیحی را نیز با اتهاماتی از جمله اقدام علیه امنیت ملی و بدون ارایه سند و مدرک راهی زندان کرده است.ودر مواردی زندانیان از دسترسی پزشکی وبهداشتی محروم هستند .سازمان عفو بینالملل از اعدام هادر ایران بخصوص درسال۲۰۲۳ که ۷۵ درصد کل اعدام های ثبت شده در جهان است نیزابراز نگرانی کرده است (ماده ۱۸ ،۲۰ آبان ۱۴۰۳)
بیانیه کمیسیون آمریکایی: نقض فاحش و مداوم آزادی دینی در ایران را محکوم میکنیم
کمیسیون ایالات متحده در امور آزادی مذهبی بینالمللی، روز جمعه ۱۸آبان ماه با انتشار بیانیهای نقض فاحش و مداوم آزادی دینی در ایران را محکوم میکند.سوزی گلمن، کمیسر این نهاد ضمن محکومیت اعدام آروین قهرمانی جوان ۲۰ ساله یهودی، گفته است این نقض فاحش آزادی دینی است که نشان دهنده وضعیت مخاطره آمیز یهودیان در ایران است.در این بیانیه آمده است که دولت بایدن باید بهطور کامل قانون مهسا را اجرا کند. طبق این قانون دولت آمریکا تحریمهای هدفمندی را علیه مقامات ارشد ایرانی و نهادهای کلیدی مسئول نقض حقوق بشر مانند نقض آزادی دینی یا عقیده اعمال میکند.همچنین این بیانیه به نقض اخیر که بازداشت آهو دریایی دانشجوی معترض وفشار بر نرگس محمدی وآزار بهائیان اشاره کرده است.درگزارش سالیانه این کمیسیون از سرکوب نظام مند معترضان ونقض شدید نوکیشان مسیحی خبر داده است این کمیسیون همچنین از دولت کشورش خواسته تا جمهوری اسلامی ایران را به دلیل نقض سیستماتیک، مداوم و فاحش آزادیهای دینی به عنوان «کشوری با نگرانی خاص» معرفی کند.(ماده۱۸ ،۲۱ آبان ۱۴۰۳)
تعدادی از پیروان یک جریان مذهبی در تربت حیدریه بازداشت شدند
دادستان عمومی و انقلاب شهرستان تربت حیدریه، از بازداشت چند تن از هواداران جریان یمانی در این شهرستان خبر داد. به گفته وی، ماموران در جریان بازداشت این افراد، محل سکونت و اشتغال آنها را مورد تفتیش قرار دادند و برخی از وسایل شخصیشان را ضبط کردند.این افراد با برگزاری جلساتی، اقدام به تبلیغات در فضای مجازی و جذب برخی شهروندان به ویژه جوانان، به نشر عقاید مرتبط با موضوع مهدویت میپرداختند.محمدحسین حسننژاد بدون اشاره به هویت و تعداد این شهروندان اعلام کرده که شناسایی و بازداشت این افراد طی روزهای گذشته در عملیاتی مشترک توسط جامعه اطلاعاتی، صورت گرفته است.(هرانا ۲۳ آبان ۱۴۰۳)
آگاهی بیشتر:
این گزارشات آماری از میان بیش از69 خبر که در طول آبان ماه 1403 تهیه شده است.
آمار فوق از گزارشات رسانههای داخلی و خارجی مورد تائید دولت جمهوری اسلامی ایران جمعآوری شده و عملاً نمیتواند بیش از ۲۵ تا ۳۰ درصد واقعیتهای جامعه باشد.
این گزارشات از سایت کمیته دفاع از حقوق پیروان ادیان که از رسانههای داخلی و خارجی مانند ایسنا، هرانا، ایسنا، ایرنا، ایلنا، هنر آنلاین، باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری فارس، کیهان، همشهری آنلاین، مردادنیوز، سازمان ماده 18، کردپرس، کردپا، کمپین فعالین بلوچ، ههنگاو، بیبیسی فارسی، جمعآوری گرمردادده، تهیه شده است.
همکارانی که در گردآوری این موارد خبری نقض حقوق ادیان در آبانماه همکاری کردند خانمها و آقایان: کریم ناصری، آرشا کچوئیان، صدرا مجیب یزدانی، سینا اشجعی، امیر پالوانه، سعید بهشتی متین، اسفندیار سنگری، نغمه ظریفیمقدم، عباس رهبری، مریم حبیبی، آیلین علیوردیلوییی، کوثر ولیزاده، پروین محمدی افقا، شراره هادیزاده رئیسی، میباشند. اطلاعات بیشتر در لینک زیر قابل مشاهده است:
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر